overgang

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  overgang    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈovərˌɣɑŋ / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• over·gang

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  over  en  gang 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	overgang	overgangen
verkleinwoord	overgangetje	overgangetjes

Zelfstandig naamwoord

de overgang v

1. het overgaan of veranderen in

   ▸ Dat is precies op de overgang van de geologische tijdperken Krijt en Paleogeen, toen driekwart van alle levende soorten op aarde in korte tijd uitstierven - inclusief de dinosaurussen.

   ▸ Voor de meeste kinderen, schrijft Dunn, is de komst van een tweede een grote overgang - mede door die plotselinge afname van invoelende, geduldige ouderlijke aandacht.

   ▸ Remedies tegen een uitgeholde wet: De overgang van de klassieke naar de sociale rechtsstaat brengt door de sterke uitbreiding van de overheidsactiviteiten op bijna alle terreinen de behoefte met zich mee aan nieuwe waarborgen voor een rechtvaardig en doeltreffend bestuur.

   • De overgang tussen licht en donker is op dit schilderij heel goed te zien. 

   ▸ De abrupte overgang van de woestijn naar de hoge Sierra kwam onverwacht hard aan.

2. het van een toestand in een andere overgaan

   ▸ Ze hielden van alles wat leefde, behalve van de kippen waar ze de botten van afkloven, de varkens die hun moeders voor ze roosterde, de pissebedden die ze vertrapten, de vliegen die ze de vleugels uittrokken en vervolgens aan hun lot overlieten, de naaktslakken waarover ze zout strooiden, de kikkers die ze met een rietje opbliezen - want dat zijn dingen die dorpskinderen nou eenmaal doen, die horen bij het opgroeien, die maken deel uit van de overgang van jongen tot man.

3. de plaats waar men iets kan passeren zoals een spoorwegovergang
4. (medisch) de tijdsperiode waarin een vrouw stopt men menstrueren

   ▸ Dat zal mama toch wel begrijpen? Alhoewel, zelf heeft ze nooit last gehad van hormonale kwaaltjes; ook toen ze in de overgang kwam, heb ik haar geen dag in mineur gezien.

5. (astronomie) het voorlang passeren van een planeet voor een ster langs

   ▸ ' Inmiddels was de satelliet Kepler gedoopt, naar de Duitse astronoom die begin zeventiende eeuw als eerste een overgang van de planeet Venus voorspelde.

Synoniemen

• [2] transitie, verandering
• [3] doorgang, oversteek, passage

Hyponiemen

• duinovergang, eigendomsovergang, faseovergang, geloofsovergang, glasovergang, grensovergang, rivierovergang, spoorovergang, spoorwegovergang, strandovergang, venusovergang

Afgeleide begrippen

   

overgangsakkoord overgangsbepaling overgangsbestuur overgangsbewind overgangsboog overgangsconsulente overgangscontract overgangselement overgangsfase overgangsfiguur overgangsgebied overgangsgrondwet overgangsjaar overgangskabinet overgangskanselier overgangsklacht overgangsklas overgangsklasse overgangsklimaat overgangsleeftijd overgangsmaatregel overgangsmatrix overgangsmetaal overgangsmoment overgangsnorm overgangsparlement overgangsperiode overgangspil overgangsplan overgangspresident overgangsprobleem overgangsproblematiek overgangsproces overgangspunt overgangsraad overgangsrapport overgangsrecht overgangsregeling overgangsregering overgangsregime overgangsrite overgangsritueel overgangssituatie overgangsstadium overgangstemperatuur overgangstermijn overgangstijd overgangstijdperk overgangstoestand overgangsverschijnsel overgangsvorm overgangswet overgangszone overgankelijk

Verwante begrippen

• promotie

Vertalingen

    2. het van een toestand in een andere geraken   

Engels: transition (en)

Spaans: transición (es) v

    3. de plaats waar men iets kan passeren   

Engels: level crossing (en), passage (en), passageway (en)

Spaans: pasaje (es) m, paso (es) m, travesía (es) v

Gangbaarheid

• Het woord overgang staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "overgang" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.